Instroom
Om aan de groeiende behoefte naar technisch geschoold personeel te kunnen voldoen zal de keuze voor een technische opleiding vaker moeten worden gemaakt.
Binnen het bètatechnisch onderwijs zet de dalende trend die een aantal jaren geleden is ingezet zich verder voort. Steeds minder jongeren kiezen voor een technisch profiel. De havo en het vwo kennen daarbij de grootste terugloop. Dit blijkt uit de jaarlijkse onderwijsupdate van de Monitor Techniekpact die vandaag is gepubliceerd.
Waar in 2016/2017 nog 53.743 leerlingen vanuit havo/vwo voor een natuurprofiel kozen, waren dat er dit schooljaar nog maar 47.342. De terugloop kan voor een klein deel verklaard worden door leerlingendaling en grotendeels door terugloop van de keuze voor natuurprofielen. Binnen het voortgezet onderwijs is er alleen een lichtpuntje bij het vmbo. Vmbo-bb/kb/gl laat een stabilisatie zien qua aandeel.
‘Het totaal aantal jongeren in Nederland neemt af en daar binnen nog het aantal jongeren dat bij een opleiding kiest voor de techniek. Dit maakt dat de enorme kloof die er nu al is tussen vraag en aanbod op de technische arbeidsmarkt op termijn alleen nog maar groter gaat worden. Een zorgelijke ontwikkeling zeker in het licht van de ambities in het huidige coalitieakkoord,’ aldus Thea Koster, voorzitter van het Techniekpact. ‘Er zijn momenteel al 130.000 vacatures in de techniek en de ICT.’
De instroom in het hoger onderwijs bleef het afgelopen jaar qua aandeel stabiel (23% in het hbo en 34% in het wo). Het hoger beroepsonderwijs (hbo) kende qua aantallen een lichte daling terwijl het wetenschappelijk onderwijs (wo) nog een lichte stijging kent. Het aandeel vrouwen dat een bètatechnische opleiding kiest, ligt in het wo veel hoger (26%) dan in het hbo (12%). In het mbo is het afgelopen jaar de instroom qua aandeel stabiel gebleven op 28%, maar de absolute instroom daalt wel.
Het aantal diploma’s dat het afgelopen jaar in het hoger onderwijs werd uitgereikt nam ten opzichte van het afgelopen jaar toe. Deze toename is toe te schrijven aan een stijging van het totaal aantal studenten dat in de periode 2003-2015 koos voor een natuurprofiel (van 38% naar 51%). ‘Nu de instroom stokt betekent dat over aantal jaar bij de gediplomeerden dezelfde dalende curve te zien zal zijn. De impact hiervan zal enorm zijn, aldus Thea Koster. ‘Vier op de vijf banen die nodig zijn om de grote transities te realiseren (energie, digitalisering en woningbouw) bevinden zich in het domein techniek en ICT. Het kabinet heeft grootse plannen. Maar juist daar waar de plannen het grootst zijn, is er krapte.’
De Monitor Techniekpact is een coproductie van het Techniekpact, Platform Talent voor Technologie en de Rijksoverheid en geeft inzicht in de stand van bètatechniek. Deze database is in een digitale omgeving, www.monitortechniekpact.nl opgemaakt, waardoor de cijfers altijd toegankelijk zijn. Naast de vandaag gepubliceerde onderwijsdata volgt eind mei de update van de arbeidsmarktcijfers.