Instroom
Om aan de groeiende behoefte naar technisch geschoold personeel te kunnen voldoen zal de keuze voor een technische opleiding vaker moeten worden gemaakt.
Ook in de metaalsector speelt digitalisering een steeds grotere rol. AT Techniekopleidingen, de belangrijkste opleider in de metaalbranche in Oost-Gelderland, heeft die handschoen enthousiast opgepakt. Directeur Mike Broekhuizen is sinds zeventien jaar de drijvende kracht van de bedrijfstakopleider: 'Werkgevers krijgen dankzij ons aanbod mensen die veel beter aansluiten op hun wensen. Als de ondernemers en de studenten/cursisten tevreden zijn, dan zijn wij de lachende derde'.
Opleidingen afgestemd op de vraag
AT Techniekopleidingen is al ruim vijfendertig jaar stevig geworteld in het regionale bedrijfsleven. De samenwerking met het Graafschap College vormt een belangrijke strategische basis voor de opleider. Publiek en privaat werken hier dus al decennia succesvol samen. Mike Broekhuizen is duidelijk over hun corebusiness: 'De mensen die wij opleiden hebben meer mogelijkheden, omdat de opleidingen altijd zijn afgestemd op de vraag. We halen het maximale uit de samenwerking van publiek-privaat. Dat geeft ons een groot onderscheidend vermogen. Daardoor zijn wij ook in staat om in onze reguliere opleidingen heel veel aandacht te geven aan een stuk digitalisering.'
Meer dan MBO alleen
Doordat AT vanuit bedrijfsbehoefte werkt, kunnen studenten gebruik maken van veel extra mogelijkheden die de aangesloten bedrijven bieden, zoals een werkplaatsomgeving en toegang tot bepaalde technieken. Dat vraagt investering van de aangesloten ondernemers, in tijd en geld. Maar die doen ze graag. 'Een student in een reguliere opleiding zit aan het eind bij wijze van spreken op 100. Op het moment dat wij een rol spelen, kan hij op 180 komen. In het regulier onderwijs alleen krijg je dat niet voor elkaar.' Juist in de publiek-private samenwerking is dit wel mogelijk en ook haalbaar.
Digitalisering
Ook Broekhuizen ziet de verder opkomende digitalisering als een grote uitdaging. Op dit moment zit de opleider in een regionaal project op het gebied van 3D metaalprinten en een digitaliseringsproject Orchestrator om bedrijven meer kijk en grip te geven op hun IT/ICT-infrastructuur en op interne informatiestromen. 'Bedrijven worden door de verregaande automatisering en robotisering steeds afhankelijker van digitalisering. De leveranciers van SAP en andere grote ERP systemen kunnen alles voor je regelen, en weer andere pakketten aan elkaar knopen, maar de strop om je nek wordt steeds dikker. Als je dan nog iets wilt aanpassen heb je onderhand een systeemspecialist nodig en word je nog afhankelijker. Buiten wat het allemaal kost. Met het project Orchestrator willen we dat voorkomen en zorgen we dat we veel meer grip krijgen op ons eigen proces.'
Leren van elkaar
'Neem een producent van radiatorbekledingen: de klant kan thuis vanuit de luie stoel een design en kleur uitkiezen, maten invoeren, et cetera. Dat gaat geautomatiseerd in het systeem en komt er als productieorder uit. Nu bleek dat je met behulp van een softwarebedrijf uit de regio prima zelf een systeem kunt bouwen waarin dat kan. Zo krijgt de producent niet alleen meer grip op het productieproces, maar het genereert ook informatie waar ze weer wat mee kunnen: bijvoorbeeld waar de bottlenecks zitten, hoe het proces verbeterd kan worden, waar bespaard kan worden. Het is één grote ontdekkingstocht waar we in zitten, we leren van elkaar. Natuurlijk komen we hobbels tegen, maar de een is wat verder in dat proces dan de ander. Dat geeft een enorme verbondenheid. En dat is voor ons als opleider vanuit het bedrijfsleven natuurlijk heel erg belangrijk. Wij trekken op deze wijze gelijk op met onze bedrijven in allerlei innovatieve projecten!'
Uitdagingen
Ook in het oosten staat de uitstroom van vmbo’ers onder druk. Ontwikkelingen op technologisch vlak en in het onderwijs komen in een stroomversnelling. Dat alles stelt bedrijfstakscholen als die van Broekhuizen voor uitdagingen: 'Het is onmogelijk om aan álle vraag vanuit het bedrijfsleven te voldoen. Het 3D metaalprintproject was alleen mogelijk doordat we toegang hadden tot de steun, kennis, kunde en vaardigheden van mijn ondernemers waarvan er één zelfs toonaangevend is op dit gebied. Nu hebben we binnen een jaar een opleiding staan.' Broekhuizen gebruikt de metafoor van een auto met een aanhangertje: 'De auto is het bedrijfsleven, wij zijn de aanhanger. Als die koppeling, dus onze samenwerking met het bedrijfsleven, goed is dan gaan wij altijd mee. Gaan zij harder, dan zetten wij ook een tandje bij. Gaan zij links, of rechts… wij volgen. Bij het ICT-project was ik niet meteen enthousiast, omdat we niet iets produceren. We moesten echt met onze organisatie aan de slag. Maar ik heb er geen moment spijt van. We hebben alle partners al verschillende keren kunnen verrassen met de ontwikkelingen die we hebben doorgemaakt. Het bewijst weer dat onze nauwe verbondenheid met het bedrijfsleven cruciaal is.'
Kwalificatie voor LLO opleidingen
Recent is in de Tweede Kamer de wet NLQF (Nederlands kwalificatieraamwerk voor een leven lang leren) goedgekeurd. Met deze wet krijg je als werkende, werkzoekende, of als werkgever beter inzicht in het niveau van opleidingen, formeel en non-formeel. Broekhuizen is er positief over, ook al heeft het nog niet de bekendheid van en mbo-diploma: 'Er is nu steeds meer modulair onderwijs en het is goed dat we daar nu een kwalificatie aan kunnen hangen, zeker voor alle LLO-trajecten. Als voorzitter van de Vereniging van technische bedrijfstakscholen zie ik dat er regionaal niveau nu grote verschillen zijn. Zo zijn we hier een productieregio, net als Eindhoven en Twente. Ander regio’s zitten weer heel anders in elkaar en hebben een andere vraag.'
Gouden Poort
De Gouden Poort is een belangrijke ambitie vanuit het Aanvalsplan Techniek. Broekhuizen ziet dat daar een belangrijk rol ligt voor de metaal, en ook voor AT Techniekopleidingen: 'Regionaal is de metaal altijd al heel sterk georganiseerd geweest, maar landelijk is er versnippering. In samenwerking met de brancheverenigingen zijn we nu de Maak Coalitie gestart (werknaam). We gaan de infrastructuur daarvan, waarin heel veel geïnvesteerd is, inzetten om een goede invulling te geven aan het aanvalsplan arbeidsmarkt tekort. Juist omdat we vanuit uniformiteit een goede invulling willen geven aan het Aanvalsplan en dus de Gouden Poort.'
Op 16 mei jl. vond een werkbezoek plaats over privaat-publiek onderwijs, met vertegenwoordiging vanuit het Rijk. Idee is dat door nauwe samenwerking, met onder andere werkgevers, een versnelling kan worden aangebracht in de om-, bij- en opscholing naar kansberoepen. Dé gelegenheid voor AT om de meerwaarde van privaat-publiek onderwijs te profileren bij de bewindslieden. Broekhuizen weet wel hoe het komt dat deze sector van de onderwijsbranche nog onderbelicht is: 'Het verschil is dat wij als bedrijfstakonderwijs, in tegenstelling tot het regulier onderwijs, niet in hun begrotingen voorkomen. We hebben daar vooral helder gemaakt hoeveel meerwaarde wij geven als het gaat om Leven Lang Ontwikkelen en dat ook laten zien. Met een klein team, de steun van het regulier onderwijs én heel veel ondernemers!'
AT (Anton Tijdink) Techniekopleidingen biedt opleidingen niveau 1, 2, 3 en 4 in metaalbewerking, verspaning en mechatronica aan honderdtwintig bedrijven in de Achterhoek en de Liemers. De opleider is ontstaan vanuit het bedrijfsleven en werkt nauw samen met zowel het onderwijs (het Graafschap College) als regionale ondernemers. Het aanbod is ook (modulair) beschikbaar voor volwasseneneducatie voor zittend personeel, zij-instromers en statushouders. Daarmee speelt AT Techniekopleidingen een belangrijke rol bij het behoud van de metaalbranche in Oost-Gelderland.