Terugblik HTNO-middag 18 januari 2023: geleerde lessen en samen vooruit!

Deelsessie 2: Van Fieldlab naar Skillslab - Wilbert van den Eijnde
Op dit moment kent het Nationale Smart Industrie programma 41 erkende Fieldlabs verspreid over heel Nederland.  Fieldlabs zijn ontwikkeld als hybride innovatie omgevingen waarbij onderwijs en bedrijfsleven samen optrekken. Dit maakt Fieldlabs in beginsel uitermate geschikt als hybride leeromgeving. In het eerste deel van de sessie wordt gesproken over de definities, het verschil tussen een Fieldlab/Skillslab en Learning Community. A.d.h.v. het Skillslab bij het Innovatie Cluster Drachten wordt geïllustreerd hoe het onderwijs van een module van een duale AD opleiding in een Skillslab plaatsvindt, waarbij je het Skillslab onderdeel laat uitmaken van een opleiding. Dit soort vormen van flexibilisering vraagt een andere cultuur binnen onderwijsinstellingen en bedrijven, waarbij men gezamenlijk de verantwoordelijkheid moet nemen, daarnaast moet er binnen het bedrijf voldoende tijd vrijgemaakt worden voor ontwikkeling van de kandidaten en de begeleiding. Hierna worden een aantal modellen en methodieken gedeeld die je kunt inzetten om een Skillslab te ontwikkelen:

• Activity system model van Engeström (bounded building blocks)
• Raamwerk Hybride Leeromgevingen 2021 van de Fontys Hogeschool
• Learning Factories volgens Adele

Tijdens het tweede deel van deze sessie is deelnemers wordt gevraagd om in groepen vragen te formuleren die in de chatbot  ChatGPT kunnen worden ingevoerd, waarmee de chatbot een handleiding voor de ontwikkeling van een Skillslab produceert. Met deze exercitie zijn deelnemers bewust gemaakt van het proces dat men doorloopt bij de ontwikkeling van een Skillslab.

Sessie 3 Ontwikkeling modulair aanbod voor initiële studenten door Arend Jan Pleizier en Frank van Oostrom, Windesheim.
Windesheim startte het modulaire programma in 2015 met de voltijd van Technische Bedrijfskunde, daarna volgde deeltijd. Men wilde loskomen van losse vakjes, die zijn er ook niet in praktijk. De deeltijd is in de afgelopen jaren gegroeid van 20 naar ca. 100 studenten, met een heel gevarieerd profiel. Er is goed beschreven wat typisch AD en bachelor niveaus zijn, zowel op wat je doet als op functiebenamingen. Het overgrote deel van studenten kiest eerst voor AD daarna voor bachelor. Flexibele leerroutes/programma’s zijn opgezet waarbij studenten hetzelfde programma volgen, maar dan net anders ingericht. Studenten kunnen zelf de volgorde bepalen waarin ze de leeruitkomsten behalen, afhankelijk van de competenties die ze al halen en/of het werk dat ze doen. Soms hoeft iemand nog maar 60 van de 240 punten te halen, omdat hij al veel vrijstellingen kan krijgen o.b.v. de leeruitkomsten. Assessoren beoordelen op basis van portfolio en leggen dat vast. Voor tenminste 2 modules worden leeruitkomsten aangetoond met een beroepsproduct in een assessment. Dus studenten vertalen beroepsvraagstukken door naar leeruitkomsten die passen bij die vraagstukken. Daar worden dan docenten bij gezocht. De opleiding coacht daarin hoe je met dat vraagstuk de verschillende leeruitkomsten kunt realiseren en dan volg je het onderwijs dat daarbij past. Onderwijs is dus meer losgekoppeld van de toetsing, studenten kiezen zelf in welk half jaar ze een leeruitkomst afronden en laten toetsen op basis van hun beroepsvraagstuk.

Deelsessie 4: Htno Workshop industrie coalitie door Katelien Groenendijk en Hanneke Ackerman – lagerhuis debat
De industriecoalitie trapte af met een samenvatting van het aavalsplantechniek en de drie pijlers daarbinnen:

• Meer mensen kiezenmoet dit en behouden voor techniek
  • Gouden poort – 10 jarig werk en ontwikkelgarantie dmv een expertisecentrum voor financiering, begeleiding, etc.
  • Hybride techniekcentra – aantrekkelijk, maatschappelijke opgave centraal, etc.
  • Behoud van medewerkers – leercultuur, diversiteit, skills paspoort
• Productiviteitsoffensief
• Talent van buiten aantrekken.

Daarna volgde een aantal stellingen waarover men in debat ging. Concluderend kunnen we zeggen: Het bedrijfsleven is anders georganiseerd dan het onderwijs. Dus matching van de organisaties is van belang. Door elkaar vaker te ontmoeten leren we elkaars taal steeds beter spreken en begrijpen. Niet elke docent hoeft een hybride profiel te hebben. Je hebt ook onderwijs professionals nodig aangezien onderwijs ook een vak is wat je niet moet onderschatten. Je moet als professional wel verbonden zijn met de praktijk; je doet het samen. Er gaat een hoop goed en dat moeten we verder versterken. Zowel het bedrijfsleven als de hogescholen moeten meeveranderen en nog meer toekomstgericht zijn. Bedrijven moeten bijvoorbeeld openstaan voor zij-instroom, hogescholen moeten meer flexibiliseren. Hybride hubs kunnen een antwoord zijn op het vraagstuk van de uitval uit het onderwijs en sector techniek.