26 oktober 2020

Uniek in Nederland: opleiding voor digitale experts in de maak- en onderhoudsindustrie

De digitalisering in de maak- en onderhoudsindustrie, maar ook in de (off)shore wind, is in volle gang. Dat betekent dat de gevraagde kennis en vaardigheden voor onderhoudsmonteurs is veranderd. Het onderhoud wordt steeds vaker ‘slim’ uitgevoerd. Als eerste in Nederland wordt daarom in de IJmond-regio de technische opleidingen verrijkt met Smart Maintenance (‘slim onderhoud’).

De bedrijven en scholen die samenwerken binnen Techport hebben samen een plan opgesteld om de opleidingen te vernieuwen. Voor de uitvoering van dit plan ontvangt het ROC Nova College bijna 1.6 miljoen euro van het Regionaal investeringsfonds mbo 2019-2022 van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Daarnaast ontvangt het Nova College 250.000 euro subsidie van de provincie Noord-Holland voor dit project. De deelnemende bedrijven investeren zelf door uren, kennis en expertise beschikbaar te stellen.

Nog steeds enorme tekorten in de technieksector
Ondanks de toegenomen werkloosheid als gevolg van de coronacrisis, zijn er nog altijd beroepen waar makkelijk werk in te krijgen is, zoals machinemonteurs. En dat terwijl het UWV in de vijf jaar dat ze het meten niet eerder zo'n grote afname zag in het aantal openstaande vacatures per werkzoekende. Dat blijkt uit een analyse van de UWV Spanningsindicator Arbeidsmarkt door de NOS. Die cijfers laten de verhouding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zien: voor welke beroepen is er een schreeuwend tekort? Want de vraag naar personeel mag dan door de coronacrisis zijn afgenomen, voor de meest gewilde beroepsgroepen, waaronder de technische sector, blijft de roep om personeel groot.

Vraag vanuit de bedrijven
Een onderdeel van het plan dat is gemaakt door de bedrijven is Smart Maintenance MBO. Dit is een verbreding en verdieping van de opleidingen Procestechniek, MyTec, Werktuigbouw, Elektrotechniek, Installatietechniek en Algemene operationele techniek op niveau 3 en 4. Binnen deze opleidingen kunnen studenten zich straks ontwikkelen tot Smart Maintenance-expert. Edward Straus, programmamanager Smart Maintenance-MBO bij het Nova College en Techport, legt uit: "Met Smart Maintenance-MBO geven wij een antwoord op de vraag vanuit de bedrijven in de proces- en maakindustrie in de IJmond-regio om vakmensen op te leiden - kwalitatief en kwantitatief - voor het slim en duurzaam onderhoud van hun technische processen. Smart Maintenance is namelijk onderdeel van de vierde industriële revolutie. Deze revolutie maakt het mogelijk om real time gegevens over machines en processen te verzamelen en te analyseren, waardoor snellere, flexibelere en efficiëntere processen mogelijk zijn en om goederen van betere kwaliteit tegen lagere kosten te produceren. Dit heeft ingrijpende gevolgen voor de productieverhoudingen tussen leveranciers, producenten en klanten, en voor de verhouding tussen mens en machine. Het verhoogt de efficiency van processen en bedrijven, laat nieuwe sectoren ontstaan, maakt nieuwe bedrijfsmodellen mogelijk en beïnvloedt de concurrentiepositie van bedrijven en regio’s. Recent onderzoek onder productiebedrijven wijst uit dat Smart Maintenance sterk in opkomst is. Nederland wil daarin tot de Europese voorhoede behoren. Dit vraagt ook een ander profiel werknemers in de industrie: een Smart Maintenance expert. Daarmee wordt een technische opleiding volgen ook aantrekkelijk voor studenten die tot nu toe niet warmliepen voor ‘pure techniek’. Zo maken de studenten binnen hun eigen vakgebied (MyTec, procestechniek, werktuigbouw, elektrotechniek, installatietechniek en algemene operationele techniek) kennis met de nieuwste Smart Maintenance inzichten en technieken en kunnen zij een functioneren in alle onderdelen van de onderhoudscyclus: detecteren, analyseren, plannen, uitvoeren en feedback."

Meer opleidingen Smart Maintenance
Henno van Horssen, programmamanager van Techport: "Wij zijn trots op deze samenwerking binnen Techport. Scholen en de bedrijven gaan samen aan de slag om op te opleiden voor de innovatieve, schone en slimme maakindustrie van de toekomst. Dat is belangrijk voor de IJmond. Door de toekenning van de subsidie erkent het ministerie dat het een goed en belangrijk plan is voor onze regio." Binnenkort start ook een bijscholingsprogramma Smart Maintenance voor onderhoudsmonteur en wordt er een Associate Degree (verkort hbo) Smart Maintenance ontwikkeld (start per september 2021). Bij al deze opleidingen wordt gebruik gemaakt van de proeffabriek van het Fieldlab Smart Maintenance Techport.

Het ROC Nova College voert dit Techport-project samen uit met: Tata Steel, MyTec-Bedrijven, Facta, Microtechniek, GWOC, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Inholland, Technisch College Velsen, Kennemer College en Provincie Noord-Holland.