Hybride vorm van overleg: on- én offline
Vooraan: Jeroen Collignon, programmamanager Jet-Net & Techniet

12 november 2020

Keuzes op basis van reële verwachtingen en kloppende beelden

Binnen het landelijk netwerk Jet-Net & TechNet werken bedrijven en scholen samen met als doel meer jongeren bewust te laten kiezen voor een technische vervolgopleidingProgrammamanager Jeroen Collignon, gaat in op de aanpak binnen het netwerk en staat stil bij aandacht voor techniek binnen het funderend onderwijs in en buiten coronatijd.

Jet-Net & TechNet is eerst en vooral een netwerk, waarbinnen bedrijven en scholen samenwerken. Het doel is leerlingen en docenten in aanraking te laten komen met techniek. "We doen dat door techniek een structurele plek in het onderwijs te geven", vertelt Jeroen Collignon. "Het tweede, daarmee samenhangende doel is dat 4 op de 10 jongeren een vervolgopleiding in de techniek doen. Uit onderzoek blijkt dat het cruciaal is om kinderen al op jonge leeftijd te interesseren voor techniek en die interesse vast te houden en verder te stimuleren zodat ze een opleiding en een carrière in de techniek of technologie als optie (blijven) zien."

Keuzemomenten
"Kinderen vanaf 6 jaar hebben meestal nog geen vastomlijnd beeld van 'wat ze later willen worden', maar ze sluiten al wel beroepen uit", vertelt Jeroen Collignon. "Daarom is het al op jonge leeftijd belangrijk om jongens en meisjes voor techniek te enthousiasmeren. Voorafgaand aan de keuzemomenten; de stap naar de middelbare school, de keuze voor een profiel op de middelbare school en voor een vervolgopleidingen is dat weer belangrijk. We proberen te zorgen dat techniek tijdens al die keuzemomenten een reële optie is. In het primair onderwijs doen we dit op een aantal manieren. We helpen leerkrachten met wetenschap & technologie-onderwijs, door docenten te voorzien van lesmaterialen en te koppelen aan techniekcoaches. Die coaches gaan met de leerkracht aan de slag om technieklessen te geven. Dat doen we voor leerlingen maar ook voor de leerkrachten zelf − die vinden dat vaak ook lastig. Wij laten zien dat het niet moeilijk hoeft te zijn. Techniek en technologie zijn overal en je kunt kinderen op allerlei manieren ermee in aanraking laten komen."

Bèta&techmentality-onderzoek 
"Enthousiasmeren doen we ook door evenementen en het bieden van structurele ondersteuning. Die evenementen zijn vaak eenmalig en daardoor soms vluchtig, structurele aandacht is nodig. Wat werkt, verschilt per kind. We doen ook zelf onderzoek. Een voorbeeld is het Bèta&TechMentality-onderzoek uit 2019, waarin we onderzoek deden onder 9 tot 17-jarigen. Aan de hand daarvan hebben we een model ontwikkeld. Met 2 assen. Op de X-as de interesse in techniek en op de Y-as zelfvertrouwen. Zo ontstaan 5 verschillende persona’s, die je kunt gebruiken om je boodschap te bepalen. De vernieuwers, met veel interesse in techniek en veel zelfvertrouwen spreek je op een andere manier aan dan de jongeren aan de andere kant van het spectrum, de maatschappelijke toepassers. Een andere onderzoekuitkomst is de 7 werelden van techniek. Die werelden laten de volle breedte van techniek én de toepassingen zien. Zo krijgen jongeren een beter beeld van de grote rol die techniek en technologie in de wereld spelen."

2020.12.11 - Keuzes op basis van reële verwachtingen en kloppende beelden 02

Vakkanjers Pioneer

Corona
In coronatijd is het niet eenvoudig om alle activiteiten te blijven organiseren, erkent Collignon. "In maart gingen de scholen dicht en bedrijven waren voorzichtig met het toelaten van kinderen. Inmiddels hebben bijna alle activiteiten een digitale vervanging; er zijn digitale gastlessen, opdrachten naar aanleiding van een video en kinderen kunnen digitaal en interactief rondkijken bij bedrijven. Projecten en programma’s als ScienceMakers en Vakkanjers hebben we omgebouwd tot online campagnes met een website. We gebruiken ook veel video. Voor bedrijfsbezoeken, maar ook voor de carrièrebeurs waarin jongeren in de laatste klassen van het vo kennismaken met het bedrijfsleven. Die beurs vindt normaal plaats op een echte beursvloer, maar is nu dus ook digitaal. Veel van die activiteiten worden goed ontvangen. Er zitten positieve kanten aan, scholen hebben meer sturing op planning, dat is prettig. Maar je moet wel eerlijk zijn: niet alles is digitaal te doen. Een training is goed te digitaliseren, een workshop nauwelijks. En een evenement als ScienceMakers, met een podium en 500 man in de zaal, waar je een prijs krijgt uitgereikt voor jouw prestatie kun je niet digitaal vervangen. Dat gevoel dat je op dat podium krijgt is uniek."

Bedrijfsleven
Juist het bedrijfsleven heeft een voorname plek in de netwerkbenadering van Jet-Net & TechNet onderstreept Jeroen Collignon. De meerwaarde van samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs komt op verschillende manieren tot uiting. "De ontwikkelingen op techniekgebied gaan snel. Als school kun je niet bijblijven. Scholen profiteren van de kennis die bedrijven hebben. Daarnaast maakt de inzet van het bedrijfsleven techniek reëel, kinderen zien en ervaren uit eerste hand wat techniek is en wat je ermee kunt. Het bedrijfsleven kan techniek en de waarde ervan in alle breedte laten zien. Door gastlessen te geven. En door deuren open te stellen voor scholen, om techniek en de vele toepassingen van techniek te laten zien. Dat geeft context aan wat je met techniek kunt. Die context is heel belangrijk, techniek is uiteindelijk natuurlijk een middel en geen doel." Grote en kleine bedrijven kunnen een bijdrage leveren. "Ze dragen bij aan de ontdekkingsreis van jongeren op hun weg naar de arbeidsmarkt. Kinderen en jongeren zijn zo in staat om een bewuste toekomstkeuze te maken; op basis van reële verwachtingen en kloppende beelden."

2020.12.11 - Keuzes op basis van reële verwachtingen en kloppende beelden 03

3D Studio tijdens Vakkanjers LIVE