Patrick Biesemaat, EuroSkills 2014 in Lille
Fotografie: © Olivier Huisman

8 april 2020

Publiek-private samenwerking bevordert techniekpromotie in Overijssel

Begin maart 2020 vond in Leeuwarden Skills The Finals plaats, het NK voor beroepen. Dat meedoen aan vakwedstrijden loont blijkt wel uit het verhaal van Erik Beldman. In het dagelijks leven is Beldman praktijkopleider bij Nijhof Installatietechniek in Broekland. Hij heeft dan ook veel op met jongeren die opgeleid worden voor beroepen in de installatietechniek. "Je moet het zo zien dat ik als praktijkopleider deels op de bouw zelf ben en deels binnen om jonge vakmensen verder op te leiden. Dan is het mijn rol om de soft skills en de ‘uitdagende jongeren’ bij hen aan te pakken. Zo ondersteun ik daarmee de werkplekbegeleiders", aldus een enthousiaste Erik Beldman, die van origine elektrotechnicus gebouwen is en deel name aan WorldSkills 2003. Een interview met hem en zijn ‘Skills collega Patrick Biesemaat over samen werken voor praktijkopleiden en vakwedstrijden.  

Niet bij nul 
Binnen Nijhof heeft Beldman een eigen praktijkruimte om jongeren verder op te leiden. "Als jongens vanuit school komen leren ze bij ons eerst een goede basis voor het vak. We werken in Overijssel daarvoor heel intensief samen met Installatiewerk en met het Deltion College en Aventus. Met hen en hun mbo-docenten hebben we hele korte lijntjes. Vervolgens rollen de jongens na hun periode bij IW dan het bedrijf in. Zo hoeft de werkplekbegeleider niet bij nul te beginnen om hen de aanvullende skills te leren."

In de publiek-private samenwerking die Nijhof met de scholen hanteert ziet Beldman naast BBL’ers ook meer studenten van de BOL komen die stage willen lopen in het bedrijf. "Je merkt dat jongeren steeds meer en graag bij ons willen komen werken. Daarin speelt de promotie voor het beroep, maar ook de vakwedstrijden van WorldSkills een rol."

Ervaringsdeskundige 
Bij Schreuder BV in Zwolle doen ze het iets anders en leiden ze leerlingmonteurs zelf op, maar werken daarbij wel samen met het Deltion College. Patrick Biesemaat werkt daar als leidinggevende monteur en is zelf een echte ervaringsdeskundige. Als nationaal kampioen elektrotechnicus nam hij deel aan EK’s en WK’s voor beroepen in 2014 en 2015. Ook hij kreeg via IW en Deltion zijn opleiding. "Vakwedstrijden zijn een perfect middel om techniekberoepen te promoten en instroom te bevorderen. Jongeren maken zien daar de praktijk voor hun latere beroepskeuze. Zelf kreeg ik door vakwedstrijden een ervaring die met geen pen te beschrijven valt. Hierdoor heb ik zoveel nieuwe dingen geleerd! Daar heb ik vandaag de dag nog steeds veel profijt van."

De leidinggevende monteur doelt dan op nieuwe technieken, zoals domotica waarmee hij bij de voorbereiding en op het WK mee in aanraking kwam. Nu heeft hij 37 vmbo-scholen in de regio onder zijn hoede voor het onderhoud en installeren van domoticasystemen. "Scholen laten zich graag in de samenwerking met ons adviseren over zulke complexe systemen. Hier kan ik mijn expertise en ervaring goed laten gelden. Niet gek voor een mbo’er!"

2020.08.04_02 - Publiek-private samenwerking bevordert techniekpromotie in Overijssel

WorldSkills 2015, Sao Paulo
Fotografie: © Michiel van Ruitenbeek

Ontwikkeling samenwerking 
Wanneer we verder praten over het bevorderen van de instroom van jonge vakmensen komt Beldman met enkele ontwikkelingen die hij ziet. "In Salland hebben een aantal installatiebedrijven zich nu verenigd in de promotie van de beroepen in de installatiebranche. We richten ons daarbij ook op het vmbo met het WEN project (water, energie, natuur). Vakwedstrijden worden daarnaast steeds bekender merk ik. Onlangs was ik op een vmbo waar ik een poster van Skills Talents (redactie: vmbo vakwedstrijden) zag. Bleek dat ze daar al aan meededen om zo meer kennis over beroepen te krijgen. En gelijk vroegen ze om met een hele klas te mogen kijken naar de praktijk in het bedrijf."

Die tendens is groeiende. Hij bespeurt dat scholen in zijn regio meer de bedrijven opzoeken en omgekeerd. De bedrijven van het WEN project organiseren nu zogenaamde ‘pitches’ voor het vmbo aan het einde van een schooljaar. "Leerlingen kunnen dan kiezen uit een van de pitches en deze met hun team uitwerken en presenteren aan de bedrijven. Wij vragen hen dan om praktische oplossingen te bedenken en daar komen soms verrassende dingen uit. Ze mogen natuurlijk altijd bij een van de bedrijven langs komen voor extra informatie. Ook krijgen we hier leuke reacties op. Eigenlijk zijn het net een soort vakwedstrijden", lacht de praktijkopleider. 

Instroombevordering 
Zo werken zowel scholen als de gezamenlijke installatiebedrijven in Overijssel meer en meer samen en die wisselwerking bevordert de instroom van mensen in de installatie branche vindt Beldman. Dat zegt ook Biesemaat: "Daar is het uiteindelijk toch om te doen; meer mensen in de techniek." Beldman en Biesemaat dragen zelf ook een steentje bij, want ze ontwikkelen en organiseren samen de Skills Heroes vakwedstrijd ‘elektrotechnicus gebouwen’. Biesemaat regelt de wedstrijd en Beldman schrijft de wedstrijdopdracht. Daarin werken zij nauw samen met de ROC’s in het land en met bedrijven die de materialen en de juryleden voor de wedstrijd leveren.  

"We vullen elkaar goed aan", zegt de leidinggevende monteur van Schreuder BV. "Ik draaf nog wel eens door met techniek en de praktijk, terwijl Erik weer meer de kern van het kwalificatiedossier in de gaten houdt. Dus wat studenten moeten leren. Zo ontstaat een mooie wedstrijd die het beste van mbo’ers naar boven haalt."

Spektakel 
Beldman lacht en zegt; "Ja, begin maart waren er 52 landelijke beroepenfinales in Leeuwarden, waaronder ook onze wedstrijd. Een gigantisch spektakel met heel veel publiek! Een betere promotie is er bijna niet in Nederland. Mijn werkgever kwam ook kijken en hij echt keek zijn ogen uit. Zo’n omvang en focus had hij niet verwacht. Hij was heel erg onder de indruk hoe het beroep daar getoond werd als ook van de prestaties van de finalisten."

Kijken, zien, doen en beleven leveren uiteindelijk op de lange termijn meer vakmensen in de techniek op , concluderen de praktijkopleider en leidinggevende monteur samen. "Corona zorgt nu wel dat van alles stilvalt. Dat merken wij ook, zegt Biesemaat. Waarop Beldman besluit: "Ja, maar in het mbo opgeleide vakmensen zijn eens te meer nodig in deze tijden. Zij hebben de juiste skills om de economie draaiende te houden en in de zorg om dat coronavirus te bestrijden."