Instroom
Om aan de groeiende behoefte naar technisch geschoold personeel te kunnen voldoen zal de keuze voor een technische opleiding vaker moeten worden gemaakt.
Deborah Bosgoed (46), directeur van een aannemersbedrijf en ingenieursbureau vecht iedere dag voor een gelijkwaardige positie in de bouw. Het is nog een echte mannenwereld, ondanks dat ook vrouwen en meiden – zoals zijzelf en haar zestienjarige dochter – grote liefde voor de bouw hebben. 'Beton storten op grote werken is wat mij betreft het mooiste wat er is. Je doet mijn dochter daarentegen geen groter plezier dan door haar de hele dag te laten lassen.'
Passie voor de bouw
Bosgoed timmerde als vijftienjarige meid al ijverig mee in de houtskeletbouw, waar haar vader projectleider was. Maar de grote voorliefde voor de bouw was er al op tienjarige leeftijd. Bosgoed heeft moeten knokken om de bouw in te kunnen. Op de mts werd zij dermate dwarsgezeten door medestudenten èn docenten, dat zij na twee jaar stopte met de opleiding. 'Ik gooi niet zomaar de handdoek in de ring, maar het nafluiten, de schunnige opmerkingen van docenten in combinatie met het feit dat ze hun handen niet konden thuishouden, maakten het voor mij op dat moment onmogelijk om de opleiding te vervolgen.' Maar de passie voor de bouw bleef groot. Ze keerde terug en haalde alsnog haar mts-diploma. Wel merkte ze dat zij standaard lagere cijfers kreeg bij techniek en tekenen, omdat ze volgens de docenten vast geholpen zou zijn door de jongens uit haar leergang. Het tegendeel was waar, vaak was zij kundiger en gemotiveerder dan de jongens uit haar klas.
Vechten voor een plekje in de bouw
Haar droom was om uitvoerder te worden en ooit directeur te zijn. En dus startte ze als tweeëntwintigjarige haar loopbaan als assistent uitvoerder. Ondanks dat ze weinig medewerking kreeg vanuit kantoor, had ze een leuke tijd met de bouwteams die haar onder hun hoede namen. Ze verliet het bedrijf uiteindelijk toch vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag en omdat ze wel in de bouwwereld wilde blijven ging ze elders aan de slag als opzichter. 'Daar was ik een bezienswaardigheid, er kwamen de hele dag mensen naar me kijken, zowel van het bouwproject als uit de wijk. Dat voelde echt als overleven.' Desondanks groeide ze door naar directievoering. In die periode verwachtte ze haar eerste kind, en haar werkgever durfde het niet aan om haar zwanger op de bouw te laten rondlopen. 'Dat ik verplicht thuis moest blijven was een grote straf voor mij: ik wilde gewoon op de bouw zijn!' Het was pijnlijk om te merken dat de mooie, ambitieuze projecten niet meer aan haar werden teruggegeven. Ze merkte dat er veel voor haar werd ingevuld vanwege het moederschap, en dat terwijl haar man nota bene thuis was voor de kinderen.
Tijdens haar functie als directielid / projectleider heeft Bosgoed haar hts-diploma behaald. Daar speelden dezelfde issues als op de mts. Ook bij de post hbo-opleiding ontving ze weinig support van de (veelal 60+) docenten bij de opleiding "aannemersonderneming".
'Pas bij het behalen van mijn diploma moedigden ze mij aan om een voorbeeldfunctie te zijn voor meiden om te kiezen voor bouw en techniek. Ik heb met zoveel vooroordelen te maken gehad. Maar mijn passie voor bouwen is groter dan de tegenslagen die ik heb meegemaakt. Daarom ben ik ervoor blijven vechten.'
Het huidige beeld bij de jeugd
Bosgoed vindt het heel erg te merken dat er bijna dertig jaar later nog weinig is veranderd: 'Ook voor mijn dochter is het de realiteit dat ze als meisje niet alleen in een prakticumlokaal kan zijn zonder dat ze seksueel geïntimideerd wordt door medestudenten.'
In gesprek met haar dochter is duidelijk merkbaar dat meiden ook vandaag de dag nog voor zichzelf moeten opkomen. 'Ik vind het niet erg om het enige meisje te zijn, want mannen zijn vaak heel behulpzaam. Maar soms vind ik het wel lastig dat jongens mij niet altijd snappen, of dat ze zich bedreigd kunnen voelen als ik beter kan lassen dan zij. Dan gaan ze vervelend doen…'. De veiligheid voor meiden is een belangrijk aandachtspunt in de bouw: 'Ik heb uit ervaring geleerd dat ik het moet melden als iemand aan mij zit zonder dat ik dat wil. Maar dat vind ik erg moeilijk', aldus de dochter van Bosgoed.
Bosgoed is voor haar dochter een belangrijk rolmodel. Door haar moeder ziet ze dat het wél kan en dat houdt haar op de been. Daar begeleidt Bosgoed haar ook in. Haar dochter zou het heel fijn vinden om met meer vrouwen in een technische functie te werken. 'Vrouwen snappen elkaar toch net iets beter. Voor mij is het vooral belangrijk dat je elkaar in je waarde laat en dat er een prettige sfeer is op de werkvloer.'
Bosgoed ziet wel een positieve beweging in de sector. Vanuit werkgevers en de branche is meer aandacht voor (de veiligheid van) vrouwen in de techniek(opleidingen) en zijn er meer rolmodellen in de sector te vinden. Ze benadrukt dat zij het heel fijn vindt om met mannen samen te werken, dat het voor haar juist een grote meerwaarde heeft. Maar er moet voor vrouwen wel meer ruimte komen om veilig en met gelijke kansen hun werk te doen. En dat is nog niet het geval.
Werkgever met vrouwen in technische functies
Inmiddels is Bosgoed zelf werkgever voor vrouwelijke medewerkers in technische functies. 'Ze vinden het merkbaar fijn om praktische werkomstandigheden te bespreken met mij als vrouw, waarbij ik het belangrijk vind dat ze zelf aangeven waar ze tegenaan lopen. Ik stimuleer ze ook stuk voor stuk om zich te blijven ontwikkelen, omdat ze skills bezitten waar ze verder mee kunnen komen in de bouw.' Verder merkt Bosgoed dat er klanten zijn die heel bewust voor haar aannemersbedrijf kiezen, want ook zij vinden het soms prettig om met een vrouw zaken te doen.
Een eerlijke kans voor meiden in de bouw
Bosgoed zet zich actief in om vrouwen te inspireren voor de bouw én om in de branche zichtbaar te maken wat er nog moet gebeuren. 'Het is niet alleen een kwestie van voor jezelf leren opkomen, je moet jezelf als vrouw nog steeds bewijzen. Je moet echt meer weten en kunnen ten opzichte van mannen. En dat geeft een ongelijkwaardige start'. Kiezen en doen wat je zelf leuk vindt, dat vindt Bosgoed het allerbelangrijkste. Dus ook meiden die heel graag in de bouw aan de slag willen moeten die kans krijgen. 'En daar blijf ik voor vechten.'
Bosgoed Bouw & Advies is een bouwbedrijf en bouwkundig adviesbureau in de regio Zutphen-Apeldoorn. Gespecialiseerd in ambachtelijk timmerwerk en duurzaam bouwen.