Instroom
Om aan de groeiende behoefte naar technisch geschoold personeel te kunnen voldoen zal de keuze voor een technische opleiding vaker moeten worden gemaakt.
Personen met technische en ICT-beroepen zijn minder geneigd om van beroep en sector te wisselen dan een gemiddelde werkende. Wanneer technici er toch voor kiezen om van beroep te wisselen, kiezen ze vaak opnieuw voor een technisch beroep. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door het Platform Talent voor Technologie in opdracht van het Techniekpact.
In het kader van een krappe arbeidsmarkt voor technische en ICT-beroepen is het behoud van medewerkers cruciaal. Dit onderzoek richt zich op de vraag: hoe verschilt de mobiliteit in deze beroepen/sectoren met het gemiddelde op de Nederlandse arbeidsmarkt? Hierbij wordt het switchgedrag vergeleken met de bredere arbeidsmarkt. Dit betreft analyses met de meest recente data. Daarnaast zijn (op basis van beschikbaarheid) historische gegevens geanalyseerd.
De analyses laten het volgende beeld zien:
Technische en ICT beroepen: beroepen- en sectormobiliteit lager dan gemiddeld.
De mobiliteit van personen met technische en ICT-beroepen is lager dan gemiddeld op de arbeidsmarkt. Daarnaast zijn personen met een technisch/ICT beroep (iets) minder geneigd om te wisselen van sector. Van degenen die tóch wisselen van beroep, kiezen personen met een technisch beroep relatief vaak opnieuw voor een technisch beroep.
Personen met technologische beroepen (technische en ICT beroepen) binnen technologische sectoren kennen een lagere beroepen- en sectormobiliteit dan personen met technologische beroepen in niet-technologische sectoren.
Beroepenmobiliteit: als een persoon met een technologisch beroep in een technologische sector werkt, is de kans klein dat hij/zij overstapt naar een niet-technologisch beroep. De kans om over te stappen naar een niet-technologisch beroep is wat groter wanneer iemand in een niet-technologische sector werkt.
Sectormobiliteit: wanneer iemand met een technologisch beroep in een technologische sector werkt, is de kans relatief groot dat hij/zij in geval van sectorwisseling, overstapt naar een andere technologische sector. De kans op overstap naar een technologische sector is kleiner wanneer iemand met een technologisch beroep in een niet-technologische sector werkt.
Figuur 2. Personen met een technologisch beroep die wisselen van sector: keuze voor een niet-technologische of technologische sector. Een vergelijking van personen die initieel in een technologische versus niet-technologische sector werken.
Minder dan gemiddelde uitstroom bij technische bedrijven en werkgeverwisseling.
Personen werkzaam in technische sectoren stromen minder vaak dan gemiddeld uit bij bedrijven (geen data van de ICT-sector beschikbaar). Vrijwillig ontslag/vertrek van werknemers komt daarbij ook minder dan gemiddeld voor. Werkgevers in technische sectoren geven ook minder vaak dan gemiddeld aan knelpunten te ervaren rondom behoud van personeel (wel knelpunten rondom instroom).
Figuur 3. Uitstroom van personeel. Het aandeel werknemers dat de vestiging verliet, gedeeld door het totaal aantal werknemers. Data afkomstig van het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Binnen technologische sectoren wisselen werknemers minder vaak dan gemiddeld van werkgever. De sector ‘dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie’ vormt hierop een uitzondering en kent een gemiddeld tot bovengemiddeld percentage werknemers dat wisselt van werkgever. Vanuit het oogpunt van menselijk kapitaal betekent dat nog niet direct een ‘verlies’ voor de IT, omdat uit data van beroepenmobiliteit blijkt dat personen met een ICT-beroep zelden van beroep wisselen.
Figuur 4. Gemiddeld wisselt in Nederland 5,4% van de werkenden binnen alle sectoren van werkgever in 2022. In deze figuur is te zien welk percentage van de werknemers wisselt van werkgever binnen de metalektro, in vergelijking met het gemiddelde van alle sectoren. Data van de Arbeidsmarktmonitor Topsectoren.
Eindconclusie van dit rapport is dat de mobiliteit vanuit techniek en ICT lager is dan de gemiddelde mobiliteit op de arbeidsmarkt.
De data duiden erop dat personeel relatief vaak behouden blijft voor techniek/ICT in het algemeen, in vergelijking met de gemiddelde mobiliteit op de arbeidsmarkt.
Dit onderzoek betreft gemiddelden en er zijn dus verschillen mogelijk tussen individuele bedrijven, subsectoren of specifieke beroepen.